We staan samenlevingsbreed op een kantelpunt. Het kantelpunt komt in de kern neer op minder verzorgingsstaat en meer participatiesamenleving. De verzorgingsstaat wordt onbetaalbaar en loopt tegen grenzen van bemensbaarheid aan. Tenminste, als we blijven denken zoals we gewend zijn: vooral in termen van professionele inzet. De vraag is hoe we samenlevingsbreed kunnen kantelen richting participatiesamenleving.
Om die vraag kunnen we niet langer heen. De transities in het sociale domein (Transitie jeugdzorg, AWBZ >Wmo, Participatiewet) zijn weliswaar een middel om tot meer participatiesamenleving te komen maar als je het oog op de transitie-bal gericht houdt, geef dat niet vanzelf ook het spelinzicht dat de participatiesamenleving nodig heeft om tot ontwikkeling te komen.
Dit boek brengt overzicht, uitzicht en inzicht voor de transformatie van het sociale domein richting participatiesamenleving. Die transformatie vergt dat we de samenleving anders inrichten en organiseren; op zoek dus naar een ander, duurzamer grondpatroon.
Bovendien vraagt de transformatie een andere grondhouding van alle betrokkenen. Grondhouding en grondpatroon worden in dit boek uitgelijnd. Maar hoe komen we daar? Het boek stippelt een route uit aan de hand van 20 bakens.
Die bakens laten zien waar het bij transformatie in essentie om draait. De 20 bakens zijn hefbomen voor het transformatieproces en tezamen vormen ze meteen ook een checklist. Bovendien is het mooie van bakens dat ze te verzetten zijn. Daarvoor is wijsheid nodig en dit boek laat zien dat we die dus al in pacht hebben.
Het boek vormt een bron van inspiratie en van toepasbare wijsheid om het sociale domein te transformeren. Dit is een boek om bij de hand te houden en steeds op terug te vallen de komende jaren.
Herman Wijffels
Toelichting
In september 2012 zette Anne Pastors de film De Mobiel – Koers zetten op een hoger plan in de wereld. Het daarin verbeelde gedachtegoed is nu ook ‘verboekt’. Sedert 17 juni 2014 is het boek Wijsheid in pacht te bestellen via http://www.annepastors.nl/wijsheid-bestellen/. Het boek kost € 27,50. Dit bedrag is inclusief BTW en exclusief verzendkosten.
De veelvuldig bekeken film De Mobiel (https://www.youtube.com/watch?v=qPfqEKgm2IQ) biedt inzicht in de huidige onbalans in het sociale domein. Deze onbalans is de kortst mogelijke weergave van de aanleiding tot de verschillende transities. Ook geeft de film richtingaanwijzingen om tot meer balans te komen. Meer balans is het beoogde doel van de transities. De film is een röntgenfoto van zowel de transities in het sociale domein als ook van het hogere doel van die transities. Dat hogere doel is de transformatie van de samenleving. We staan met de transities en de transformatie op de drempel van een nieuw tijdperk.
Voorlopig zijn we heel druk met het regelen en inregelen van de transities. Niet als doel op zich, maar voor dat hogere doel dat transformatie heet. Vanaf 2012 is Anne bezield aan de slag gegaan om vooral die transformatie te doorgronden. Het hogere doel ziet er grofweg zo uit:
* Meer op eigen kracht en meer omzien naar elkaar
* Iets minder verzorgingsstaat en meer participatiesamenleving
* Minder overheid en meer samenleving
* Minder medicaliseren en hospitaliseren en meer gewoon meedoen mogelijk maken
Op zoek naar inspiratie, betekenis, dynamieken, mogelijkheden, beelden, ideeën, methoden en goede voorbeelden, kwam Anne al snel tot de conclusie dat we eigenlijk de wijsheid al in pacht hebben. Vanaf toen was dat de titel van het boek waarin zij verslag doet van haar zoektocht. Lastig was wel dat die wijsheid erg verspreid lag over vele bronnen. Het voelde als haar opdracht om die wijsheid te ordenen, te bundelen, in samenhang te brengen en beschikbaar te stellen voor een breed publiek. Toen zij die opdracht eenmaal als de hare geadopteerd had, viel die wijsheid eigenlijk allemaal heel (chrono)logische op zijn plaats, namelijk zo (zie schema):
Wijsheid In Pacht geeft antwoord op drie vragen:
1. Waar draait het om in de transformatie?
2. Hoe draait het om?
3. En hoe maken we de beweging samenlevingsbreed?
Kort en goed hebben we de komende jaren drie slagen te maken. Wat nodig is, is bewustzijn, perspectief en bewegen. Die drie slagen worden in het boek uitgewerkt in 20 bakens. Die drie slagen en 20 bakens vormen de leidraad voor de transformatie. Slagen zijn te maken en bakens zijn te verzetten. Daar gaat het boek over. In het bovenstaande plaatje staan de drie slagen en de 20 bakens ingetekend. Ook is de Mobiel in onbalans en in balans er in terug te zien. In feite is dit plaatje de virtuele inhoudsopgave van het boek. Anne gebruikt veel plaatjes in het boek, vooral ook om een groot publiek te kunnen betrekken. Dat is dan ook een belangrijke component van het antwoord op de derde vraag hierboven.
Inmiddels is er een visueel slotakkoord aan het ‘gedicht’. Tevens opmaat voor een hoopvol vervolg. Het is een film die TransforMaatjes heet (zie hieronder).j
een visueel slotakkoord aan mijn boek hebt ‘gedicht’. Tevens opmaat voor een hoopvol vervolg. Het is een film die TransforMaatjes heet: https://www.youtube.com/watch?v=_GDTpAda1JU
Verruim de horizon 